Ana içeriğe atla
Türkiye’nin 81 ilinden 33 kod numarasıyla anılan, yüzölçümü 15.853
km2. ve 2011 yılı nüfus sayımına göre toplam 1.667.939 kişilik nüfusa
sahip olan ve eski adı İÇEL olan MERSİN ili doğusunda Adana, batısında
Antalya, kuzeyinde Niğde, Konya ve Karaman illeri, güneyinde ise Akdeniz
ile çevrili olup, Taşlık Kilikya’nın tümünü ve Ovalık Kilikya’nın
Berdan Çayı havzasını kaplar. Kuzeyden Toros dağlarının en yüksek
tepelerine kadar uzanan yaylaları içine alıp, doğu Akdeniz boyunca güney
batıya doğru uzanır. Dağlık alanlar kratase, eosen, miosen ve pliosen
tortularından ibaret kireç taşı tabakalarından, ovalar ise IV.zamanda
başlamış olan alüvyon birikmesiyle oluşmuştur. İldeki Toros Dağları genç
dağlardır. Toroslar'ın Mersin bölümünde kalan kısmı Bolkar Dağları
adını alır. Bolkarların en yüksek yeri 3524 metre ile Medetsiz
Tepesi’dir. Orta Toroslar'ın geçit verebilen yeri Gülek Boğazıdır(1050
m.). İkinci önemli geçit ise Mut ilçesi yakınlarındaki Sertavul
Geçidi’dir. İl’de birkaç set gölünden başka göl yoktur. Silifke’deki
Akgöl, Keklik Gölü ve Paradeniz gölleri deniz bağlantılı olduklarından
suları tuzlu olup, bol balık yaşamaktadır.
Bitki örtüsü genellikle Akdeniz iklimine uyum sağlayan maki’dir.
Defne, Yabani Zeytin, Keçi Boynuzu, Mersin, Zakkum, Böğürtlen ve
Kuşburnu’dur. 100-1000 m. arasında Meşe, 100-1200 m. arasında Kızılçam,
1500 m. Karaçam ve 2000 m. yüksekliklerde Sedir ve Ardıç Ağaçları yer
alır.
Turistik bir il olan MERSİN’E bağlı ilçeler şunlardır: Akdeniz,
Anamur, Aydıncık, Bozyazı, Çamlıyayla, Gülnar, Erdemli, Mezitli, Mut,
Silifke, Tarsus , Toroslar ve Yenişehir'dir.
Mersin’in akarsuları Deliçay, Efrenk Deresi (Müftü), Tece Deresi ile
batıda Lamas çayı ile Mezitli çayından ibarettir. Anamur’da Dragon
Çayı, Tarsus’ta Berdan Çayı, ve tarihe tanıklık etmiş olan Silifke’de
Göksu Nehri ilin önemli akarsularındandır. İl, deniz-kum-güneş
üçlemesinin dışına çıkarak, alternatif turizm çeşitlerini sunmaktadır.
İnanç , Yayla, Trekking, Rafting, Yamaç paraşütü, Su sporları, Kayak,
Dağcılık gibi. Dağlara çıkıldıkça farklı iklimler yaşanmakla beraber,
kıyı şeridinde tipik Akdeniz iklimi hüküm sürer; yani yazlar sıcak ve
kurak, kışlar ise ılık ve yağışlı geçer. İlin yaklaşık 108 km.
uzunluğunda kumsal plajları vardır.
Adana’dan 69 km.,Antalya’dan 487 km. ve Konya’dan 348 km. uzaklıkta olan
Mersin merkezi yeni ve modern bir liman şehridir.Büyük kentlerle
demiryolu ve karayollarıyla ulaşım yapılırken, yabancı limanlarla da
gemi seferleriyle bağlantılıdır. Yıl boyunca Mersin ile Gazimagosa
arasında düzenli feribot seferleri vardır. Mersin’in modern bir kent
olması nedeniyle, turistler burada kalmakta ve Mersin’i Kapadokya, Güney
doğu Anadolu Batı Akdeniz ve Kıbrısa, geçiş merkezi olarak
seçmektedirler.
Mersin, ticaret ve ekonomi alanlarında olduğu kadar turizmde de son
yıllarda olumlu atılımlar yapmıştır. Nitekim “Kardeş Kent” sayısının
artması Dünya Uluslarının Mersin’e olan yakın ilgilerini
göstermektedir.
Mersin Belediyesinin bağlı olduğu Dünya Kardeş Kentleri şunlardır:
1-ABD/Californiya-Santa Fee Springs (l965)
2-İTALYA/Rimini (1980)
3-Japonya/Kushimoto (1997)
Mersin kentinin merkez sınırlarını, doğuda Tırmıl Tepe, Batıda Yumuktepe
Höyükleri oluşturmaktadır. Bu Höyükler , Mersin kurulmadan çok önceleri
Neolitik ve Kalkolitik dönemlerde, bu alanda yerleşimlerinin olduğunu
kanıtlamaktadır. J.Garstang tarafından Yumuktepe’de yapılan kazılar
sonucunda en yoğun yerleşimin Neolitik ve Kalkolitik dönemlerde olduğu
ortaya çıksa da 1993 yılında yeniden başlayan kazı çalışmaları , bu
yerleşik düzenin Arap istilaları ve Bizans döneminde de devam ettiğini
göstermiştir.
Antik dönemde ise Mersin’in deniz kıyısında bir yerleşim yeri olduğunu
gösteren veriler vardır. C. Texier Mersin’in antik Zephyrium Kenti
olduğunu yazmaktadır. Halkevi civarındaki temel kazılarında ve Çavuşlu
Mahallesinde ele geçen rastlantısal buluntular kentin tarihini Antik
döneme kadar götürmektedir. Antik kente ait harabeler XIX. Yüzyılda
Mersin’e gelen seyyahlar tarafından da gözlenmiştir. Ortaçağda Mersin
hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır. Bu dönemde özellikle Tarsus’un
önemli bir merkez olduğu bilinmektedir. Hıristiyanlığın hac
kentlerinden biri olan bu kent, Müslüman Araplar ile Bizanslar arasında
sık sık el değiştirmiştir.
Anadolu Selçuklu Döneminde de varlığını sürdüren kentin yakınında “
Mersin “ isminde bir yerleşimden XIX. yüzyıl seyyahlarına gelene kadar
bahsedilmemektedir.
Mersin Yumuktepe ve Zephyrium yerleşmelerine rağmen, ancak 19. Yüzyıl
ortalarında gelişme sürecine girmiş ve İçel İli’nin merkezi olmuştur.
Kaynaklarda, Mersin adının Mersin oğulları aşiretinden veya yörede bol
miktarda yetişen Mersin ağacından geldiği yazılmaktadır.
150 yıllık geçmişinde buralarda , farklı dinlere , kültürlere ve etnik
topluluklara mensup insanların yaşaması, toplumsal kaynaşmanın
gerçekleştiğini ve bunun devam ettiğini göstermektedir. 1886’ da
Amerika, Almanya, Fransa, İngiltere, Rusya gibi bir çok ülkenin
konsolosluklarının bulunduğu önemli bir liman kenti olmuştur. I. Dünya
savaşından sonra Mersin’in sosyo-ekonomik yapısında önemli değişiklikler
olmuş ve ekonomik dinamizmini kaybetmiştir.
Mersin şimdi ikinci hızlı kentleşmesini yaşamaktadır. Modern limanı,
Serbest bölgesi, Büyük Sanayi ve Ticari Kuruluşları ile hızla gelişmekte
olan bir İl’dir. Çok sayıda Antik örenyerleri, denizi , Narenciye
bahçeleri ile çevrili yeşil doğası ve kültürel etkinlikleri ile büyük
bir kültür ve turizm potansiyeline sahiptir.
MERSİN'İN KRONOLOJİSİ
R03;M.Ö. 8000-5500 Neolitik Dönem
M.Ö. 5500-3000 Kalkolitik Dönem
M.Ö. 3000-2000 İlk Tunç Çağı
M.Ö. 2000-1700 Orta Tunç Çağı
M.Ö. 1700-1200 Kizuvatna Krallığı
M.Ö. 1200-612 Kue Krallığı
M.Ö. 546-333 Pers Krallığı
M.Ö. 301-101 Selevkoslar Dönemi
M.Ö. 101- M.S.-395 Roma Dönemi
M.S. 395-661 Bizans Dönemi
M.S. 661 Muaviyenin Mersin'in bazı yörelerini ele geçirmesi.
M.S. 685-960 Yörenin Bizans ve Araplar tarafından sık sık el değiştirmesi.
M.S. 960 Bizanslıların yöreye egemen olması.
1082 Süleyman Şah'ın yöreye egemen olması.
1124 Ermenilerin Tarsus'u ele geçirmesi.
1224 Anadolu Selçukluları Dönemi.
1254 Karamanoğulları Dönemi.
1357 Silifkenin Karamanoğulları Beyliğinin eline geçmesi.
1473 Gedik Ahmet Paşa'nın Silifke'yi Osmanlı topraklarına katması.
1516 Mersin ve Tarsus Yöresinin Osmanlı yönetimine katılması.
1852 Mısırlı İbrahim Paşa'nın Mersin yöresini ele geçirmesi
1859 Mersin yöresinin Osmanlı topraklarına katılması
17 Aralık 1918 Mersin'in, İngilizlerce işgali.
19 Aralık 1918 Tarsus'un, Fransızlarca işgali.
02 Ocak 1919 Mersin'in, Fransızlarca işgali
20 Temmuz 1920 Fransızlarla yapılan Bağlar Savaşı.
05 Ağustos 1920 Pozantı Kongresi.
20 Aralık 1921 Ankara Antlaşması (Çukurova'nın işgalciler tarafından boşaltılması.)
27 Aralık 1921 Tarsus'un düşman işgalinden kurtuluşu.
03 Ocak 1922 Mersin'in düşman işgalinden kurtuluşu.
17 Mart 1923 Atatürk'ün Mersin'i ziyareti
1924 Mersin'in Vilayet oluşu.
1933 Mersin' in ,İçel'in Vilayet Merkezi olan Silifke ile birleştirilmesi ve İl oluşu.
2002 İçel adının Mersin olarak değiştirilmesi.
2008 06.03.2008 tarihli 5747 sayılı kanunla Akdenzi, Mezitli, Toroslar ve Yenişehir ilçeleri kurulmuştur.
Yorumlar
Yorum Gönder